PIT-2 – kto, kiedy i w jakim celu powinien go złożyć?
PIT-2 to formularz, który zawiera wnioski i oświadczenia podatnika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Co do zasady podatnicy, którzy poprzednio złożyli PIT-2, a ich sytuacja się nie zmieniła, nie muszą ponownie składać oświadczenia – zaliczki na podatek dochodowy będą u nich obliczane na dotychczasowych zasadach. Jeśli jednak sytuacja podatnika uległa zmianie lub rozpoczyna on pracę u danego pracodawcy, powinien postarać się złożyć oświadczenie przed otrzymaniem pierwszego wynagrodzenia w 2024 r.
Zmiany w czasokresie złożenia i wycofania formularza
Od 2023 r. PIT-2 mogą składać podatnicy zatrudnieni na podstawie umowy o pracę, ale także na podstawie umowy zlecenie, umowy o dzieło oraz członkowie zarządu i menadżerowie na kontraktach. Kolejna zmiana to możliwość składania formularza w dowolnym momencie zatrudnienia – również w ciągu roku i w ten sam sposób można wycofać złożony wcześniej wniosek. Płatnik podatku powinien uwzględnić złożone oświadczenie najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostało ono złożone.
Na całość formularza składają się:
- oświadczenie podatnika w sprawie pomniejszenia miesięcznej zaliczki o kwotę zmniejszającą podatek,
- oświadczenie podatnika w sprawie pomniejszenia miesięcznej zaliczki o kwotę zmniejszającą podatek składane innym płatnikom,
- oświadczenie podatnika składane zakładowi pracy, rolniczej spółdzielni produkcyjnej oraz innym spółdzielniom zajmującym się produkcją rolną o zamiarze preferencyjnego opodatkowania dochodów z małżonkiem lub jako osoba samotnie wychowująca dziecko,
- oświadczenie podatnika składane zakładowi pracy w sprawie korzystania z podwyższonych pracowniczych kosztów uzyskania przychodów,
- oświadczenie podatnika składane płatnikowi w sprawie zwolnień określonych w przepisach ustawy o PIT, tj. w sprawie ulgi na powrót, ulgi dla rodzin 4+, ulgi dla pracujących seniorów,
- wniosek podatnika składany płatnikowi o niestosowanie ulgi dla młodych lub pracowniczych kosztów uzyskania przychodów,
- wniosek podatnika o rezygnację ze stosowania 50 proc. kosztów uzyskania przychodów,
- wniosek podatnika w sprawie niepobierania zaliczek w roku podatkowym.
Od stycznia 2023 r. pracownicy bądź osoby zatrudnione na podstawie umów cywilnoprawnych (umowa zlecenie czy umowa o dzieło) mają prawo złożyć PIT-2 u więcej niż jednego pracodawcy (płatnika), ale maksymalnie w trzech miejscach. Miesięczne odliczenie kwoty zmniejszającej podatek w wysokości 300 zł może być zatem podzielone maksymalnie na trzech płatników. Jeśli podatnik posiada dwa miejsca zatrudnienia, odliczenie u każdego z płatników może wynosić 150 zł, w przypadku trzech miejsc – 100 zł. Podatnik może również zdecydować o stosowaniu kwoty zmniejszającej podatek przez wybranego przez siebie płatnika w całości. W takiej sytuacji pozostali płatnicy przy obliczaniu zaliczki na podatek dochodowy nie uwzględniają kwoty zmniejszającej podatek.
PIT-2 także dla emerytów i rencistów
Również osoby, które mają przyznane prawo do emerytury lub renty mogą złożyć PIT-2 do organu rentowego lub do pracodawcy. Trzeba mieć na uwadze jednak fakt, zgodnie z którym organ rentowy ma dwa miesiące na uwzględnienie oświadczeń i wniosków złożonych przez podatnika. Ponadto podatnicy mają prawo podzielić kwotę zmniejszającą podatek pomiędzy pracodawcę i organ rentowy. W takiej sytuacji każdy z płatników stosuje zmniejszenie w wysokości 150 zł. Jeśli pracujący emeryt (rencista) ma więcej niż jednego pracodawcę, może podzielić kwotę zmniejszającą podatek pomiędzy trzech płatników – organ rentowy i dwóch pracodawców.
Jak zostało zauważone na początku, przepisy wskazują, że oświadczenie i wnioski zawarte w formularzu PIT-2, mające wpływ na obliczenie zaliczki, dotyczą również kolejnych lat podatkowych, chyba, że odrębny przepis stanowi inaczej. Wyjątkiem jest wniosek składany w części J formularza pt. „Wniosek podatnika składany płatnikowi w sprawie niepobierania zaliczek w roku podatkowym”, który dotyczy konkretnego roku podatkowego. Dlatego jeśli podatnik chce, by płatnik nie pobierał zaliczek na podatek dochodowy (np. w sytuacji, gdy wie, że jego dochody nie przekroczą w roku podatkowym kwoty wolnej od podatku), powinien taki wniosek składać co roku przed wypłatą pierwszego wynagrodzenia.
Podstawa prawna: